Reorganizacja Transportu Międzynarodowego W Związku Ze Zmianami W Prawie UE
Na poziomie UE-28 planowane są fundamentalne zmiany przepisów dotyczących transportu drogowego, w tym zapisy „Pakietu Mobilności” oraz zmiany w przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego i inne przepisy socjalne.
Zmiany te z pewnością wywołają w branży następujące efekty:
- Zwiększone koszty sieci transportowych (ze względu na zmniejszoną wydajność) i zwiększone koszty pracy.
- Spadek przychodów związany z ograniczeniem dostępu do rynku w zakresie usług handlu krzyżowego i kabotażowych, a co za tym idzie również importu i eksportu towarów.
- Przeniesienie usług polskich przewoźników z rynków UE na rynek polski.
- Zwiększone ryzyko i bariery w prowadzeniu biznesu, zwłaszcza dla małych przewoźników, ze względu na zwiększoną złożoność przepisów.
- Wymuszona internacjonalizacja przewoźników, którzy dziś operują na wielu rynkach zagranicznych z terenu Polski.
- Zwiększona koncentracja w wyniku upadłości małych przedsiębiorstw, które w swojej działalności nie mają odpowiedniego udziału transportu w Polsce i na rynkach zagranicznych.
Zmniejszenie wydajności przewozowej w międzynarodowych usługach transportowych, np. o 20% oznaczałoby zmniejszenie całkowitej wydajności przewozowej polskich przewoźników o prawie 13%. Przewozy zagraniczne polskich firm stanowią aż 64% ich wszystkich wykonanych przewozów, więc większość działalności polskich przewoźników jest zagrożona zmianami w prawie.
Rosnące wymagania w zakresie ochrony środowiska spowodują również wzrost kosztów (przy spodziewanej niższej emisji CO2 i zanieczyszczeń, stosowania bardziej przyjaznych dla środowiska silników oraz lokalnych ograniczeń w ruchu pojazdów z silnikami spalinowymi).
Niewystarczający poziom rozwoju ustawodawstwa krajowego w zakresie nowych technologii może utrudniać ich wdrażanie przez polskich przewoźników, dając przewagę zagranicznym.
4 kwietnia 2019 r. Parlament Europejski zatwierdził raport w sprawie „Pakietu mobilności”, zawierającego szczegółowe przepisy dotyczące delegowania pracowników, dostępu do zawodu przewoźnika drogowego na rynki UE, a także aspektów społecznych (w tym czasu pracy) oraz działalności instytucji kontrolujących. Oznacza to, że zmiany są nieuniknione.
Nowe przepisy mogą częściowo wpłynąć na rynek od połowy 2020 roku. Spodziewamy się, że do 2022 r. polski sektor transportu drogowego nie będzie nimi dotknięty i będzie się rozwijał zgodnie z oczekiwaniami, dostosowując się do zmian. Wzrost po 2022 r. z pewnością zostanie poważnie ograniczony przez wzmożone egzekwowanie przestrzegania nowych przepisów.
Począwszy od 2022 r. Zmiany regulacyjne związane z „Pakietem Mobilności” mogą uniemożliwić polskim przewoźnikom świadczenie dużej części ich usług cross-trade i kabotażowych, które stanowią 23% ich pracy przewozowej (36% pracy przewozowej w przewozach międzynarodowych) .
Ograniczenia w dostępie polskich przewoźników do rynków Europy Zachodniej mogą zwiększyć presję konkurencyjną ze strony firm zza wschodniej granicy Polski, które obecnie nie są związane podobnymi wymogami. Efektem zmian legislacyjnych mogą być również operatorzy działający na poziomie europejskim, przenoszący swoje łańcuchy dostaw w kierunku Polski oraz polscy przewoźnicy przenoszący swoją działalność do Polski.
Duzi przewoźnicy działający głównie za granicą mogą dostosować swoją działalność do nowych zasad wynikających ze zmian w prawie unijnym, otwierając przedstawicielstwa w innych niż Polska krajach UE. Mogą również rozszerzyć swoją działalność (transport) na terenie Polski. Jednak popyt krajowy nie pozwoli na utrzymanie obecnego tempa wzrostu przemysłu w ogóle.
Średnie i małe przedsiębiorstwa mogą przenieść swoją rejestrację do krajów, w których świadczą usługi, zmniejszając wolumeny zagraniczne na rzecz krajowych lub zwiększając wolumeny krajowe.
Polska administracja państwowa może też podjąć działania wspierające przemysł. Jest w stanie wpłynąć na procesy legislacyjne na arenie Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i Rady Unii Europejskiej, a także wprowadzić regulacje wspierające działanie grup mniejszych podmiotów jako konsorcjów w celu zwiększenia ich efektywności i obniżyć koszty dla jednego przewoźnika. Administracja państwowa może również stwarzać preferencyjne warunki dla działalności przedsiębiorstw, w zakresie niestanowiącym pomocy publicznej w rozumieniu prawa unijnego.